Thorn - 24 september 2025 - Deken Wim Miltenburg van het dekenaat Thorn deelt regelmatig zijn persoonlijke kijk op het leven in zijn 'Cursiefjes'. Soms zomaar tot vermaak. Een andere keer serieus van toon, zodat het tot nadenken stemt. Dit is zijn nieuwe column, die we met zijn toestemming hier natuurlijk weer graag met jullie delen:
Na het vertrek van de stiftdames kort vóór de Franse periode is de stiftskerk in Thorn parochiekerk geworden. De eerdere parochiekerk was toegewijd aan St.-Michael. Deze stond op het huidige kerkhof naast de stiftskerk en is toen afgebroken. De abdij (het stift) was toegewijd aan Maria en ik neem aan de abdijkerk ook. Er was een grote Mariaverering. Nu vereren we in de abdijkerk St.-Michael als patroonheilige van de parochie. 29 september is zijn feestdag, samen met de Aartsengelen Gabriël en Rafaël.
Op 2 oktober vieren we de gedachtenis van de engelbewaarders. Ook kinderen van nu, hebben vaak meegekregen dat zij een engel hebben die hen beschermd. Vrome afbeeldingen onderlijnen dit.
Wat zijn engelen?
Met de heldere en sobere taal van de catechismus (nr. 328) leert de Kerk: “Het bestaan van geestelijke, niet lichamelijke wezens die de Schrift gewoonlijk engelen noemt, is een geloofswaarheid. Het getuigenis van de Schrift is even duidelijk als de eenstemmigheid in de Overlevering dit is.” Volgens de Schrift zijn de engelen boodschappers van God, “machtige uitvoerders van zijn bevel … trouwe knechten die doen wat Hij wil” (Ps. 103, 20), in dienst van zijn heilsplan, “uitgezonden ten behoeve van hen voor wie het heil is weggelegd” (Heb. 1, 14). Een beetje theoretische omschrijving van wat in de H. Schrift verhalend heel helder wordt weergegeven.
Engelen in het Oude en het Nieuwe Testament
Op vele plaatsen komen we in het Oude en in het Nieuwe Testament engelen tegen, van het begin tot het einde. In het eerste boek over de Schepping lezen we dat engelen de poorten van het aards paradijs sluiten (vgl. Gen. 3, 24), een engel redt Hagar en haar kind Ismaël (vgl. Gen. 21, 17), en een engel houdt de hand van Abraham tegen die op het punt staat Isaak te offeren (vgl. Gen. 22, 11). In het laatste boek van de H. Schrift, de Openbaring van Johannes, winnen Michaël en zijn engelen de apocalyptische eindstrijd tegen de draak en de gevallen engelen (Openb. 12, 7-12).
Engelen en H. Mis
In de viering van de Eucharistie voegen wij ons bij het gezang van de engelen om de heerlijkheid van de driewerf heilige God te verkondigen (vgl. Jes. 6, 3) en roepen wij hun hulp in om de gaven van de eucharistie “te dragen tot op uw altaar in den hoge, voor […] uw goddelijke majesteit”. Aan het dienstwerk van de engelen vertrouwen wij de onze gebeden toe (vgl. Openb. 5, 8; 8, 3). Met het in paradisum - engelen geleiden hen ten paradijze – bidden we dat de engelen de ziel van de overledene naar het paradijs begeleiden en over zijn graf waken.
En verder
Engelen zijn gekozen als schutspatronen van steden en beschermers van gilden. Ter ere van hen zijn heiligdommen opgericht zoals Mont-Saint Michel in Normandië, en feestdagen vastgesteld. Hymnen zijn gecomponeerd en oefeningen van godsvrucht samengesteld
De Engelbewaarders
De kerkvader Basilius de Grote (+ 379) leerde dat “iedere gelovige een engelbewaarder en herder naast zich heeft om hem naar het leven te geleiden”. En de heilige Bernardus van Clairvaux (+ 1153) bevorderde de devotie tot de engelbewaarders. Voor hem zijn zij een bewijs “dat de hemel niets nalaat dat ons kan helpen”, waardoor hij ons “die hemelse geesten ter zijde” stelt “om ons te beschermen, te onderrichten en te geleiden”.
Gebeden
Het drie keer daags luiden van het angelus is een oproep tot het gebed De engel des Heren. En in de traditie van het morgen- en avondgebed heeft onderstaand gebed tot de engelbewaarder een vaste plaats gekregen: “Engel van God die mijn bewaarder zijt, aan wie de goddelijke goedheid mij heeft toevertrouwd, verlicht, bewaar, geleid en bestuur mij. Amen.”
Zondag 28 september, aanvang 9.45 uur, vieren we in de abdijkerk in Thorn het feest van H. Michaël – patroonsfeest. Ook op zijn eigenlijke feestdag, maandag 29 september, doen we dit in de Kapel onder de Linden in de H. Mis, aanvang 19.00 uur.
Met gebruikmaking van Directorium over volksvroomheid en Liturgie van de NRL
Wim Miltenburg fso, pastoor-deken
