14 december 2020 - We noemen de periode voor de kerstdagen vaak ‘de donkere dagen voor Kerst’. Maar zijn deze dagen ook echt zo donker? In de dagen voor Kerst is de zon het kortst op. De dag met de kortste daglichtperiode van 2020 is 22 december. De zon is dan in het zuiden van Nederland slechts 7 uur en 54 minuten boven de horizon. In het noorden van ons land is de kortste dag ongeveer 25 minuten korter dan in het zuiden.
De dag met de kortste daglichtperiode valt op het noordelijk halfrond op 20, 21, 22 of 23 december. Meestal is het 21 of 22 december en dit jaar 22 december. De zon staat op deze dag recht boven de Steenbokskeerkring, die op ongeveer 23 graden zuiderbreedte ligt. Bij ons staat de zon dan ’s middags het laagst boven de horizon. Hiermee begint ook de astronomische winter. De astronomische lente begint als de zon weer loodrecht boven de evenaar staat.
Op 22 december gaat de zon niet het vroegst onder en komt ook niet het laatst op. Deze momenten vallen namelijk niet op dezelfde dag. Dit komt doordat de baan van de aarde om de zon geen perfecte cirkel vormt, maar een beetje een ellips. Er zit achttien dagen tussen deze twee momenten. De vroegste zonsondergang, rond 16:28 uur, vindt dit jaar plaats op 13 december. De laatste zonsopkomst, rond 8:48 uur, valt op de laatste dag van 2019. De kortste dag valt hier middenin en is dit jaar dus op 22 december.
In het midden van het land, Utrecht, is de daglichtperiode op 22 december ongeveer 7 uur en 43 minuten. In Groningen is dit nog 13 minuten korter en in Maastricht ongeveer 11 minuten langer. In het noorden van het land is de kortste dag dus beduidend korter dan in het zuiden.
Als het in december de hele dag zonnig is dan is het nog best een tijdlang licht, maar zonnige dagen zijn in deze maand juist schaars. Gemiddeld schijnt de zon in december ongeveer 49 uur. Dit is ongeveer 1 uur en 35 minuten per dag.
In decembermaanden in het verleden werd meestal het grootste deel van de zonuren in enkele zonnige dagen behaald en verliep meer dan de helft van de decemberdagen met minder dan een half uur zon.
Conclusie: de benaming donkere dagen voor Kerst is terecht!
De dagen voor Kerst zijn inderdaad vaak donker. Dit komt grotendeels doordat de daglichtperiode simpelweg het kortst is. Daarnaast is het half december vaak ook somber weer met veel bewolking of mist.
Bron Weeronline.nl / Stockfoto
