Neer - 28 augustus 2023 - Een tijdje geleden had ik de eerste harpsessie bij meneer N. Meneer woont in een zorgcentrum in Roermond. Hij heeft een lieve, zachtaardige uitstraling en een volle bos witte haren.Hij is een echte muziekliefhebber, dat zie ik ook terug in zijn appartement. Daar staan meerdere Oer muziekspelers, met briefjes met zijn favoriete muziek erop geplakt. Deze muziekspelers zijn speciaal ontwikkeld voor ouderen met dementie.
Ik vraag of ik op de bank mag gaan zitten, meneer blijft zelf staan. Ik geef hem de tijd om alle indrukken te verwerken. Het is ook allemaal wennen en nieuw voor hem. Ik merk dat hij zijn rust nog niet kan vinden. Ondertussen haal ik mijn harp uit de tas, maak een praatje met meneer en vraag hem of ik voor hem op mijn harp mag spelen.
Nadat ik wat instrumentale stukjes heb gespeeld, komt meneer naast mij op de bank zitten. Hij vertelt van alles, helaas begrijp ik niet alles wat hij zegt. Maar ik merk dat sommige verhalen onrust bij hem oproepen. Ik probeer hem wat afleiding te geven door tussen de verhalen door bekende liedjes te zingen. Dat doet meneer zichtbaar goed, hij begint af en toe korte stukjes mee te zingen… Het samen zingen heeft duidelijk meer effect dan wanneer ik instrumentale stukjes speel. Ik zie hem steeds meer ontspannen en af en toe komt er zelfs een glimlach tevoorschijn. Meneer spreekt Nederlands tegen mij, maar de liedjes in het dialect kent hij ook bijna allemaal. Mooi om hem, met wat tijd en geduld, zo te zien veranderen…
Na afloop koppel ik hetgeen ik ervaren heb terug, en de begeleiding is verrast om te horen wat de harp bij hem teweeg heeft gebracht.
Enkele weken later kom ik weer bij meneer. Hij komt nu vrijwel meteen naast mij op de bank zitten. We zingen samen bekende liedjes en meneer zingt enthousiast mee. Hij laat duidelijk merken hoe fijn hij het vindt, niet alleen in zijn houding en mimiek, maar ook in woorden. Hij zegt het is: “fijn, zacht, rustig en gezellig”. Een mooier compliment kun je toch niet krijgen…?
Uiteindelijk zingt hij met zijn ogen dicht… Wil hij de muziek extra in zich opnemen of is het totale overgave? Persoonlijk denk ik het laatste, ik zie dat hij steeds meer rust vindt en spanning loslaat… Uiteindelijk valt meneer in een diepe slaap.
Ik sluip zachtjes weg, zonder meneer wakker te maken, en ik vertel aan een begeleidster hoe het vandaag gegaan is. Ze zegt dat het fijn zou zijn als meneer vaker een harpsessie zou kunnen krijgen, dat de rust en ontspanning hem zo goed doen.
Vandaag ben ik weer bij meneer N. Op het moment dat ik de harp uit mijn tas haal, zie ik herkenning bij meneer. Deze keer gaat hij in een stoel zitten en geeft hij zich nog sneller over aan de muziek. Hij zingt met zijn ogen gesloten af en toe een korte tekst of woord van een liedje mee. Hij heeft zijn handen gevouwen, en zijn hoofd naar achteren gebogen. Het is een stoel met een lage rugleuning, dus ik ga op zoek naar een kussen of iets dergelijks, en vind een plaid die ik achter het hoofd van meneer leg, zodat hij comfortabeler kan liggen. Hij heeft zijn benen in eerste instantie over elkaar gekruist, maar het bovenste been begint door het doezelen steeds meer weg te zakken en dan schrikt hij weer wakker. Ik help meneer om zijn benen naast elkaar te zetten, in een meer ontspannen houding, want hij is overduidelijk aan het vechten tegen de slaap. Niet veel later doezelt meneer weg en snurkt hij zachtjes…
Het is mooi om te zien dat meneer zich steeds sneller kan overgeven aan de klanken van de harp en dat hij voldoende rust en vertrouwen bij mij vindt om zijn ogen dicht te durven doen. Ik kijk alweer uit naar onze volgende ontmoeting…
Met muzikale groet, Yolanda
Yolanda Cremers heeft sinds april 2022 haar eigen column bij DeltaLimburg.nl. Neem ook eens een kijkje op haar website De Kracht van de Harp.
Foto's Yolanda Cremers
280823/HvL